English
Sáng nay, ngày 30 tháng 10 năm 2015 tại Hà Nội, Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng đã cho ra mắt cuốn sách “Báo cáo Hồ Hà Nội 2015”.
Cuốn sách nhằm cung cấp các thông tin mới nhất về sự thay đổi của hồ Hà Nội sau 5 năm (kể từ khi cuốn Báo cáo thông tin nền hồ Hà Nội đầu tiên được ra mắt vào năm 2010 đến nay), những tiến bộ trong công tác quản lý, khôi phục hồ, xác định những tồn tại, rào cản cần phải tháo gỡ, từng bước tạo số liệu một cách hệ thống để theo dõi, giám sát và hỗ trợ công tác bảo vệ hồ.
Cuốn sách bao gồm 4 phần chính: Phần 1 tóm tắt thông tin về cách tiếp cận và phương pháp thực hiện báo cáo; Phần 2 là các thông tin về hiện trạng hồ Hà Nội 2015; Phần 3 – các thông tin chi tiết về hiện trạng 30 hồ có nhiều sự thay đổi nhất trong 5 năm qua; Phần 4 là kết quả nghiên cứu các chính sách, biện pháp quản lý hồ và một số hoạt động thực tiễn của cộng đồng bảo vệ hồ Hà Nội 2010 – 2015. 
Theo kết quả của cuốn sách này, trong năm năm qua, số lượng ao, hồ đã được kè toàn phần và kè một phần có xu hướng tăng, số ao hồ chưa kè giảm mạnh; Cảnh quan, môi trường bờ của các ao, hồ đã kè toàn phần, kè một phần và chưa kè đã có sự cải thiện, số hồ được đánh giá là sạch cũng tăng mạnh, số hồ được đánh giá là rất bẩn có xu hướng giảm. Chất lượng nước của các ao, hồ đã có sự cải thiện tốt hơn, số hồ ô nhiễm nặng và ô nhiễm rất nặng đang có xu hướng giảm dần. Một điểm nổi bật là hoạt động cộng đồng trong việc nâng cao nhận thức, thúc đẩy tham gia công tác bảo vệ hồ đã hình thành rõ nét và lan rộng, với sự tiên phong của các hội phụ nữ cấp cơ sở và thanh niên, sinh viên. Công tác truyền thông được triển khai mạnh mẽ, rộng khắp và liên tục trên truyền hình, báo in, báo mạng cũng góp phần thúc đẩy việc tham gia bảo vệ hồ hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề tồn tại: Số lượng và diện tích mặt nước hồ có xu hướng giảm. Cụ thể về số lượng hồ, từ năm 2010 – 2015, có 17 hồ đã bị san lấp hoàn toàn và 7 hồ mới được bổ sung. Như vậy, tổng số lượng ao, hồ Hà Nội trong năm 2015 là 112 giảm 10 cái so với năm 2010. Về diện tích mặt nước hồ: tổng diện tích nước mặt hồ năm 2015 là 6.959.305 m2, giảm 72.540 m2 so với năm 2010. Đặc biệt nhiều hồ hiện nay vẫn được sử dụng cho mục đích khai thác kinh tế bằng việc nuôi cá, hoặc trồng rau và giữ chức năng thoát nước. Chính sự phân cấp chức năng hồ không rõ ràng trên dẫn đến nhiều hồ bị xuống cấp và gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý.
Trên cơ sở phân tích các bất cập và khó khăn trong công tác quản lý hồ, từ những điển hình và hoạt động cộng đồng, Báo cáo cũng đã đưa ra 10 khuyến nghị cụ thể. Các khuyến nghị nhấn mạnh rằng để có thể quản lý hồ Hà Nội một cách tốt nhất và đảm bảo cho hệ sinh thái hồ khỏe mạnh, cần thiết phải phân rõ ranh giới diện tích mỗi hồ, xác định rõ chức năng của mỗi hồ, và quản lý dựa trên các chức năng đó, đặc biệt nên cân nhắc loại bỏ chức năng nuôi cá phục vụ mục đích kinh tế. Đồng thời, cần phải thúc đẩy công tác truyền thông, tiếp tục nâng cao nhận thức cho người dân Hà Nội về công tác BVMT hồ và xây dựng văn hóa môi trường cho Hà Nội dựa trên các hoạt động của cộng đồng cũng là một khuyến nghị được đưa ra trong Báo cáo này.
Chia sẻ tại buổi lễ ra mắt bà Nguyễn Ngọc Lý, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng phát biểu rằng: “Các hồ, ao, sông nhỏ ở Hà Nội là tài sản môi trường quý giá của Thủ đô. Quản lý tài sản môi trường này đòi hỏi cách tiếp cận tích hợp, kết hợp giữa bảo tồn, kỹ thuật, sự tham gia của các bên cộng đồng, doanh nghiệp, truyền thông, các nhà khoa học. Rất cần các chính sách thúc đẩy sự tham gia hiệu quả hơn.”
Báo cáo Hồ Hà Nội 2015 là kết quả của sự phối hợp giữa Quỹ Bảo vệ Môi trường Việt Nam và Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng. Hy vọng báo cáo sẽ tạo nguồn cảm hứng, đóng góp và thúc đẩy công tác bảo vệ hồ Hà Nội hiệu quả với sự tham gia sâu rộng hơn của cộng đồng, doanh nghiệp, các nhà khoa học, các nhà quản lý và người dân Hà Nội cùng nhau chung tay bảo vệ, giữ gìn hồ Hà Nội cho một Thủ đô xanh, sạch, đẹp và phát triển bền vững.
Thùy Trang – CECR
