Sau khi tốt nghiệp cao đẳng sư phạm tiểu học, tôi lập gia đình. Lúc đầu tôi theo dạy tại 1 vài trường tiểu học, tiền lương hợp đồng của tôi những năm 2012-2013 là 820 nghìn đồng. Cuộc sống sẽ chẳng có gì thay đổi cho tới khi tôi sinh bé đầu lòng. Tôi nghỉ dạy ở nhà nuôi con cho đến tháng thứ 4 tôi xin nhà trường cho dạy lại thì họ lại tuyển giáo viên mới và họ hẹn tôi đợi.
Sau gần 1 năm thất nghiệp tôi và ông xã đã quyết định đầu tư vào làm 1ha ao đầm. Mới đầu kinh tế vô cùng khó khăn cả gia đình 3 người phụ thuộc vào tiền lương 3 triêu lái máy của ông xã. Vay ngân hàng 20 triệu vợ chồng tôi xây một căn lều nhỏ và 1 vài ô chuồng để nuôi lợn. Số còn lại tôi mua cá giống và lợn con. Năm đầu tiên giá cả ổn định lợn thịt tăng cao lên tôi cứ nuôi lứa nọ gối lứa kia lượng phân thải xuống ao cho cá cũng vì thế mà dồi dào, cá lớn rất nhanh.
Ba năm trôi qua kinh tế gia đình bắt đầu có biến chuyển tôi mạnh dạn đầu tư thêm nhiều chuồng trại số lượng lợn gà vịt tăng lên tới hơn trăm con lợn, 4.500 vịt gà…Vậy là tất cả bao nhiêu phân, nước thải gia súc gia cầm tuôn hết xuống ao. Tôi nhớ rất rõ những buổi sáng mùa hè thời tiết nóng bức cá thiếu ôxy thường bơi lờ đờ trên mặt nước. Năm nào cũng vậy cứ đến tháng 5,6 là cá chết hàng loạt, nhiều gia đình bỏ ao không.
Đang lúc bế tắc không biết sẽ phải làm gì để giải quyết vấn đề việc làm trước mắt sẽ nuôi con gì và đầu tư vào cái gì thì tôi nhận được giấy mời của đồng chí bí thư đoàn xã tham dự diễn đàn thanh niên thích ứng với biến đổi khí hậu khu vực đồng bằng sông Hồng. Từ 1 người vô cùng nhút nhát khi ấp úng giới thiệu tên của mình, khi nuôi cá mà chưa hiểu nhiều về chế độ dinh dưỡng và quản lý môi trường, tôi đã được các anh chị trong Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng (CECR) giới thiệu các mô hình sinh kế, trong đó có rất nhiều mô hình tại địa phương tôi có thể áp dụng được như mô hình ruộng lúa bờ hoa, mô hình nuôi cua ngao… Tôi được gặp gỡ và lắng nghe ý kiến của các chuyên gia vậy là tôi mạnh dạn đề xuất sáng kiến “Xử lý nước trong môi trường nuôi tôm thẻ chân trắng”. Nhờ sự giúp đỡ của các bạn trong CECR sáng kiến của tôi được lựa chọn là sáng kiến liên quan về bảo vệ môi trường nước thực hiện xã của tôi. Tôi đã được các chuyên gia mở lớp dạy học bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng nuôi tôm, các buổi thực hành ngay trên chính nguồn nước ao của gia đình và phân biệt bệnh trực tiếp trên con tôm đã đươc các chuyên gia hướng dẫn rất nhiệt tình. Từ việc không có một chút kiến thức nào về giống về thuốc về xử lý môi trường, rồi khi tôm bệnh tôi đã rất nhiều lần loay hoay không biết hỏi ai, không biết xử lý như thế nào thì giờ đây sau khi tham gia vào Dự án này tôi đã đủ tự tin vào kiến thức mà bản thân học được từ các chuyên gia của chương trình.
Với sự giúp đỡ của chương trình vụ tôm vào tháng 5_2017 của gia đình tôi đặt sản lượng rất cao tuy mới chỉ là 1 mô hình mới lại nuôi trên nền đất ao từng chứa rất nhiều phân vô cơ và ô nhiễm nặng nhưng với sự hộ trợ từ các chế phẩm sinh học và sự giúp đỡ tận tình của các chuyên gia mà gia đình tôi cũng thu về hơn 50 triệu đồng. Nhiều gia đình cũng đến tham quan và xem mô hình nhà tôi. Tôi thầm cảm ơn các anh chị, các bạn trong CECR những người trẻ đã không ngại nắng, gió để đưa chương trình đào tạo thanh niên trong thích ứng với biến đổi khí hậu về cho những thanh niên nông thôn như tôi. Tôi đã từng rất mơ hồ về thích ứng với biến đổi khí hậu và từng nhiều lần bỏ cuộc sau mỗi lần cá chết, lợn gà chết do nguồn nước ô nhiễm nặng thì giờ đây tôi đã mạnh dạn đầu tư thêm 3ha ao nữa để tiếp tục nuôi giống tôm thẻ chân trắng. Tất cả phân và nước thải sau khi được các chuyên gia của dự án hướng dẫn tôi đã chứa vào các bể có lắp đậy để môi trường luôn trong sạch, nguồn nước được đảm bảo an toàn cho con tôm phát triển. Với tốc độ lớn như hiện nay thì chỉ khoảng hơn 1 tháng nữa gia đình tôi sẽ thu hoạch vụ tôm thứ 3, một vụ nuôi đã được các chuyên gia thủy sản khuyến cáo không được phép nuôi khi nhiệt độ môi trường xuống dưới 23 độ. Nhưng nhờ vào kiến thức tôi được học được tham quan thực địa tại các tỉnh khác của dự án mà tôm nhà tôi hiện tại phát triển rất tốt và với giá bán trái vụ như hiện nay chắc chắn sẽ thu được năng xuất cao. Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn các anh chị các bạn CECR và các tổ chức phi chính phủ đã giúp đỡ và truyền cảm hứng cho chúng tôi để chúng tôi có thể lan toả tới mọi người về những biến đổi của khí hậu,sự khắc nghiệt của thời tiết và giúp chúng tôi có thêm niềm tin và sẵn sàng ứng phó với biến đổi của khí hậu.
Tác giả: Nguyễn Thị Thủy
Đoàn thanh niên xã Nam Phú – Tiền Hải – Thái Bình